Hội An phố cổ đã phải trải qua những năm tháng thăng trầm với nhiều thay đổi trong lịch sử. Hội An không chỉ mang nét đẹp cổ kính, giá trị lịch sử và các di sản văn hóa. Nếu phố cổ Hội An là điểm đến trong hành trình khám phá phố Hội, Bảo tàng Hội An về lịch sử, văn hoá lớn nhất. Chắc chắn là điểm tham quan cần có trong kế hoạch du lịch tại Hội An. Hãy cùng Chàm Discovery tour khám phá nét đẹp văn hóa và chiêm ngưỡng các cổ vật đã từng gắn liền trong giai đoạn ấy nhé.
1. Giới thiệu đôi nét về Hội An – Nơi được mệnh danh là “bảo tàng sống”
Nằm ở hạ lưu sông Thu Bồn, thuộc vùng đồng bằng ven biển tỉnh Quảng Nam, phố cổ Hội An từng là thương cảng quốc tế sầm uất, nơi gặp gỡ giao thương của những thuyền buôn Trung Quốc, Nhật Bản và một số nước phương Tây thể kỷ XVII và XVIII. Hội An may mắn khu không bị tàn phá trong hai cuộc chiến tranh và tránh được quá trình đô thị hóa cuối thế kỷ XX. Cũng từ đây, những giá trị kiến trúc – văn hóa của phố cổ dần được chú ý, khiến nơi đây nhanh chóng trở thành một trong những điểm du lịch hấp dẫn nhất Việt Nam.

Được Bộ văn hóa cấp Bằng Di tích lịch sử – văn hóa cấp quốc gia (tháng 3/1985) và UNESCO công nhận là Di sản văn hóa thế giới (tháng 12/1999). Hội An may mắn và tự hào khi được để lại một di sản văn hóa đó là Khu phố cổ. Đồng thời đô thị cổ này được xem như một “bảo tàng sống, bảo tàng về lịch sử kiến trúc, dân cư đô thị” với những giá trị văn hóa vật thể, phi vật thể, làng nghề truyền thống… hết sức độc đáo. Hiện tại, Hội An có đến 1.130 di tích, trong đó có 9 di tích đơn lẻ được xếp hạng di tích cấp quốc gia và 5 di tích cấp tỉnh.
Xem thêm: Giới thiệu về bảo tàng Cù Lao Chàm đại dương thu nhỏ

Các ngôi nhà phố, những công trình kiến trúc tôn giáo, tín ngưỡng chứng minh cho quá trình hình thành, phát triển và suy tàn của đô thị. Các hội quán, đền miếu mang dấu tích của người Hoa hay những công trình ghi đậm dấu ấn của người Việt, người Chăm, người Hoa, người Nhật cũng khá phong phú đa dạng. Tất cả những di sản này vẫn được bảo tồn khá nguyên vẹn. Ngay cả những phong tục tập quán, ứng xử, ẩm thực, sinh hoạt văn hóa truyền thống cũng còn được giữ gìn. Những thứ này, bạn sẽ được khám phá khi tham quan các bảo tàng Hội An. Ngoài ra, thiên nhiên cũng ban tặng cho nơi này môi trường, hệ sinh thái sông nước, biển đảo với nhiều điểm hấp dẫn mà không phải ở đâu cũng có.
2. Bảo tàng lịch sử văn hóa Hội An
Địa chỉ: Số 10B, Trần Hưng Đạo, Hội An, Quảng Nam.
Thời gian hoạt động: 7h00 – 17h00 hằng ngày.
Bảo tàng lịch sử văn hóa Hội An nằm tại số 10B đường Trần Hưng Đạo, Hội An, có diện tích khoảng 800m2 được thành lập vào ngày 10/11/ 1989. Hiện tại, bảo tàng đang trưng bày hàng trăm hiện vật, bao gồm hiện vật gốc và tư liệu hình ảnh.

Bảo tàng là nơi lưu giữ và chứng kiến những bước phát triển về con người, văn hóa và lịch sử của phố cổ Hội An từ thời sơ khai, khi còn là một thương cảng phồn thịnh đến ngày nay – là một khu phố nổi tiếng với lối kiến trúc cổ xưa, đầy nổi bật.
Đây là phòng trưng bày những hình ảnh về Hội An trong khoảng thời gian sau khi giải phóng 1975 đến trước thời kì đổi mới đất nước. Đúng với tên gọi, Hội An từ khó đi lên thể hiện niềm tin, sự cố gắng, đoàn kết và hăng say lao động của những người dân trong thời kì cố gắng phục hồi và xây dựng đất nước sau chiến tranh.
3. Bảo tàng gốm sứ Mậu dịch Hội An
Địa chỉ: 80 Trần Phú, Minh An, Hội An
Thời gian mở cửa: 7h- 21h từ thứ 2 đến chủ nhật, đóng cửa ngày 15 hàng tháng
Giá vé: khách Việt là 80.000 VNĐ và 120.000 VNĐ du khách nước ngoài/người/lượt.
Một trong những bảo tàng ở Hội An mà du khách không nên bỏ qua là bảo tàng gốm sứ mậu dịch. Địa điểm này tuy không quy mô, hoành tráng như những viện bảo tàng mà bạn thường thấy. Bảo tàng chuyên đề này được hình thành với sự giúp đỡ của các chuyên gia Nhật Bản vào năm 1995. Tiền thân của nó là một căn nhà hai tầng có từ năm 1920, sau đó đến năm 1994 mới được trùng tu trở thành bảo tàng.

Bảo tàng gốm sứ Hội An là nơi trưng bày 361 hiện vật bằng gốm có niên đại từ thế kỷ IX – X đến thể kỷ XIX. Qua đó phản ánh sinh động về con đường gốm sự mậu dịch trên biển qua các thời kỳ. Căn nhà gỗ cổ kính với những kệ gỗ đơn sơ, tạo nên không gian ăn nhập hoàn hảo. Rất nhiều món đồ gốm trưng bày ở đây được đánh giá rất tinh xảo, độc đáo.
4. Bảo tàng văn hóa Sa Huỳnh
Địa chỉ: 149 Trần Phú, Cẩm Phô, Hội An
Thời gian mở cửa: 7h- 21h từ thứ 2 đến chủ nhật, đóng cửa ngày 10 hàng tháng
Có bán vé tham quan
Dấu ấn của quá khứ Bảo tàng Sa Huỳnh Hội An được thành lập vào năm 1994. Tại đây lưu trữ 971 hiện vật liên quan đến cư dân cổ thuộc hệ văn hóa Sa Huỳnh – những người được coi là chủ nhân của tiền cảng thị sơ khai Hội An cách đây 2000 năm. Đến tham quan bảo tàng, du khách sẽ được chiêm ngưỡng những hiện vật cổ như trang phuc, trang sức, đồ dùng,… của họ.

Không những thể, trong khuôn viên bảo tàng còn trưng bày những phong tục tập quán quen thuộc như cưới hỏi, táng tục, ma chay hay những quan niệm về sự sống, cái chết. Đặc biệt, kho cổ vật của bảo tàng có số lượng khá lớn, chỉ tính riêng những đồ vật được trưng bày đã đạt tới 216 vật. Bước vào đây, bạn như lạc vào một nền văn hóa lạ mà quen, vô cùng thích thú.
5. Bảo tàng Văn hóa dân gian- Bảo tàng Hội An
Địa chỉ: 33 Nguyễn Thái Học và 62 Bạch Đằng, Minh An, Hội An
Thời gian mở cửa: 7h- 21h các ngày trong tuần, đóng cửa ngày 20 hàng tháng
Giá vé: 80.000 VNĐ- 150.000 VNĐ/người/lượt.
Bảo tàng Văn hóa Dân gian Hội An là nơi lưu giữ trọn vẹn nhất những giá trị văn hóa đặc sắc của vùng đất này từ lúc hình thành đến những giai đoạn phát triển về sau. Viện bảo tàng mang dáng hình của một ngôi nhà cổ hai tầng, sàn lát gỗ. Nơi đây trưng bày nhiều tác phẩm điêu khắc, chạm trổ ấn tượng tái hiện rõ văn hóa của Hội An và các loại hình nghệ thuật dân gian như: bài chòi, múa thiên cẩu, hát bả trạo,..

6. Bảo tàng Nghề Y truyền thống
Địa chỉ: 46 Nguyễn Thái Học, P. Minh An, TP. Hội An
Giờ mở cửa: Từ 7:00 – 21:00 hàng ngày
Đây là bảo tàng Hội An mới nhất, được mở cửa đón khách vào ngày 15/3/2019. Bảo tàng được thiết kế như những ngôi nhà ở phố cổ Hội An, chia thành 6 không gian trưng bày hơn 200 hiện vật, nhiều cuốn sách quý và tư liệu về nghề y truyền thống. Không gian trưng bày còn tái hiện lại cảnh bắt mạch, chẩn trị, sân phơi và quá trình bảo quản các loại thuốc.
7. Phong trưng bày truyền thống cách mạng
Phòng trưng bày truyền thống cách mạng nằm trong Bảo tàng Lịch sử Văn hóa Hội An từ năm 2010. Trước đó, Phòng trưng bày truyền thống cách mạng tách biệt tọa lạc tại số 12 Phan Châu Trinh (năm 1977) và 149 Trần Phú (năm 192).
Phòng trưng bày truyền thống cách mạng có gần 400 tranh ảnh và hiện vật quân dân Quảng Nam trong kháng chiến cứu quốc. Tư liệu sống động được trưng bày dễ quan sát.

8. Những điều cần biết khi khám phá các bảo tàng Hội An
Khi tham quan bảo tàng, du khách cần lưu ý đến những quy định về hành vi ứng xử và những hiện vật được trưng bày. Bởi, so với những địa điểm du lịch khác, bảo tàng luôn mang tính chất uy nghiêm hơn. Vì thế, hãy ghi nhớ những điều sau để trở thành một vị khách du lịch lịch sử nhé!
Không sờ tay lên hiện vật trưng bày
Bạn không nên sờ tay vào bất kỳ các vật được trưng bày trong bảo tàng Hội An. Các cổ vật đã trải qua thời gian rất lâu, kết cấu cũng không còn được cứng cáp như mới. Chỉ cần một tác động bên ngoài cũng có thể làm vỡ hoặc hỏng. Tốt nhất, bạn chỉ nên nhìn ngắm bằng mắt để bảo vệ nguyên vẹn giá trị của chúng.
Chỉ chụp ảnh khi được cho phép
Một số bảo tàng không cấm du khách chụp ảnh nhưng cũng có bảo tàng sẽ cấm hành vi này vì tính bảo mật. Để biết quy định cụ thể của nơi mà bạn tham quan bảo tàng Hội An, du khách có thể nhìn vảo bảng được đặt ngay cổng khi bạn mới bước vào hoặc ở những khu riêng lẻ. Trường hợp không nhìn thấy bảng, bạn nên hỏi vảo vệ, người quản lý hoặc nhân viên hướng dẫn về điều này để không gặp rắc rối gì.
Giữ gìn trật tự và vệ sinh chung
Một điều cần lưu ý nữa trong quá trình tìm hiểu về bảo tàng Hội An là không gây ồn ào. Hầu hết các bảo tàng đều rất coi trọng sự tôn kính, trang nghiêm, do đó đừng la hét, cười đùa hat chạy nhảy. Nếu có trẻ nhỏ đi cùng hãy đảm bảo chúng không gây ồn ào, chọc phá làm ảnh hưởng đến những người xung quanh. Ngoài ra, cũng nên giữ gìn vệ sinh chung, bạn có thể đem theo chai nước nhưng nhớ bỏ rác đúng nơi quy đinh.
Tham quan bảo tàng Hội An là một trong những trải nghiệm thú vị khi đặt chân đến vùng từng là thương cảng sầm uất này. Đây là cách giúp bạn hiểu hơn về văn hóa, truyền thống và nét đẹp của người dân phố Hội nói riêng và dân tộc ra nói chung. Đến nay, những cái tê này đã thực sự trở thành những điểm đến thu hút khá nhiều du khách trong nước lẫn quốc tế, và đây có thể nói là niềm tự hào cho du lịch Hội An.